حکایت زیر از کتاب قابوس نامه که منطبق با باورهای مردم جامعه ما مخصوصا در ادوار دورتر بوده است که در زمینه *جرم خیانت در امانت* خواندنی و عبرت اموز می باشد را برای شما عزیزان تهیه کردیم. امید است مورد پسند شما قرار بگیرد.
《شنودم که مردی به سحرگاه از خانه بیرون رفت تا به گرمابه(حمام های عمومی قدیمی)برود، براه اندر دوستی از آنِ خویش را دید.گفت: موافقت کنی تا به گرمابه شویم؟(باهم برویم؟)گفت: تا درِ گرمابه تو را همراهی کنم، لکن اندر گرمابه نتوانم آمدن که شغلی دارم. وتا نزدیک گرمابه بیامد. بسرِ دو راهی رسید ،بی آنکه این مرد را خبر کردی بازگشت و براه دیگری برفت. اتفاق را طرّاری( دزدی) از پَس این مرد می رفت به طرّاری خویش.
این مرد باز نگرید( به او نگاهی کرد) طرّار را دید وهنوز تاریک بود، پنداشت که آن دوستِ ویَست. صد دینار در آستین داشت بر دستارچه( شبیه به کیف پول) بسته از آستین بیرون گرفت و بدین طرّار داد و گفت: ای برادر این امانت است به تو، چون من از گرمابه بیرون آیم بمن باز دهی. طرّار زَر از وی بِستد و آنجا مقام کرد تا وی از گرمابه بیرون آمد.
روز روشن شده بود. جامه بپوشید و راست همی رفت . طرّار وی را باز خواند و گفت: ای جوانمرد زَر خویش باز ستان و پس برو که امروز از شغل خویش فرو ماندم از این نگاه داشتن امانت تو.( به دلیل نگاهداری از امانت تو از کار و کاسبی خود معطل شدم)
مرد گفت: این زَر چیست و تو چه مردی؟ گفت: من مردی طرّارم، تو این زر را بمن دادی، گفت: اگر تو طرّاری چرا زرِ من نبردی؟ طرّار گفت: اگر به صناعت خویش بُردمی، اگر هزار دینار بودی از تو یک جو نه اندیشیدمی و نه باز دادمی (اگر به حرفه خویش مالت را برده بودم اگر ۱۰۰۰ دینار و یک دانه جو هم بود اندیشه پس دادن آن را نداشتم) و لکن تو بزینهار دار ( امانت دار) نباید که زینهار خوار باشد که امانت بردن جوانمردی نیست.》
*منبع*
قابوس نامه اثر امیر عنصر کیکاوس بن اسکندر بن قابوس بن وشمگیر بن یار به اهتمام غلام حسین یوسفی باب ۲۲ ص ۱۰۸- ۱۰۹( تهران شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ چهارم، ۱۳۶۶ )
